OpenMandriva Lx - Linuks Mandrake i Mandriva XXI wieku
OpenMandriva Lx to nowsza od ponad dekady dystrybucja Linuksa, która zastąpiła nierozwijanych już kultowych systemów Mandriva oraz wcześniejszego legendarnego Mandrake'a. OpenMandriva, w skrócie OM - oferuje nowocześniejsze rozwiązania i niezbędne oprogramowanie do działania na najnowszych komputerach z systemem Linux. Wersja piąta dystrybucji, OpenMandriva Lx 5.0, o nazwie kodowej "lodine" wydana została jesienią 25 listopada 2023 roku, akurat do pobrania, instalowania i testowania w andrzejkowy wieczór wróżbeny.
 |
| Wiosenny OM Live 2023 przed instalacją |
OM Lx to system, który stawia na sprawdzone rozwiązania i dlatego też w jej repozytoriach nie uświadczamy najnowszych wersji dodatkowego oprogramowania oczywiście poza poprawkami wpływającymi bezpośrednio na bezpieczeństwo, ale zawsze można dodatkowe repo podłączyć jak ktoś lubi się pobawić z tym co najświeższe. System OM Lx 5.0 instaluje się szybko i sprawnie na maszynach, PC i laptomach mających już ponad 15 lat, zatem wielu użytkowników może być bardzo zadowolonych, szczególnie jak zdecydują się cały dysk twardy sformatować pod OpenMandriva Linux.
OpenMandriva Lx jest bardzo miła dla oka za sprawą środowiska KDE. Nie zabrakło także menu GRUBa czy gustownego ekranu logowania się do systemu. Konfiguracja odbywa się za pomocą autorskiego centrum konfiguracyjnego. Do dyspozycji oddano także Menadżer pakietów.
Nowe wydanie OM Lx 5.0 bazuje m.in. na linuksowym jądrze 6.6 LTS (kernel-desktop-6.6.2; dostępne jest także 6.7.0-rc2), Mesa 23.3.0-rc4, Qt 5.15.11+KDE Patches i 6.6.0, KDE Frameworks 5.112, KDE Gear 23.08.3, Plasma 5.27.9.1, LibreOffice 7.6.3 i inne aktualne oprogramowanie Open Source. Oprócz aktualizacji komponentów jest to pierwsze wydanie Open Mandrivy o stałym punkcie wydawniczym (5.0), które łączy systemy plików / i /usr. Wszystkie najnowsze znane luki w zabezpieczeniach (glibc i curl) zostały naprawione. Zdecydowanie zaleca się wszystkim użytkownikom wersji OpenMandriva Lx 4.x wykonanie nowej instalacji dla wersji 5.0.
Osoby korzystające z OpenMandriva ROME (wersja ciągła) lub Cooker nie muszą aktualizować, chociaż wgranie systemu całkiem na nowo z solidnym formatowaniem dysku, to dobry zwyczaj, co parę lat chociaż. Wszystkie nowe funkcje udostępnione w wersji 5.0 są już dostępne w gałęziach wydań ciągłych i zostały tam szeroko przetestowane.
Wkrótce pojawią się nowe warianty dystrybucji – takie jak wersja zorientowana na serwer i wersje dla różnych płyt ARM – deweloperzy wciąż pracują nad najlepszym sposobem zapewnienia takich funkcji, jak w pełni otwarty stos graficzny, nawet na procesorze graficznym Mali G610 w płytach Rockchip 3588. Port RISC-V również jest w przygotowaniu, ale prawdopodobnie nie będzie gotowy na wydanie w wersji stałej przed wersją 6.0.
OpenMandriva jest dystrybucją Linux przeznaczoną na komputery osobiste. Jest jedną z kilku dystrybucji, która powstała jako fork Mandriva w 2012 roku, obok dystrybucji Magea czy Rosa Fresh. Domyślnym pulpitem jest KDE Plasma 5. OpenMandriva Lx od wersji OM Lx 4.3 jest teraz jeszcze łatwiejsza w użyciu dzięki ulepszonemu pakietowi OM Welcome, własnemu narzędziu, które umożliwia zainstalowanie szeregu dobrze znanych i często potrzebnych aplikacji za pomocą jednego kliknięcia. Narzędzie „OM-Welcome” zostało usprwnione, a które prowadzi użytkownika przez wstępną konfigurację i sugeruje kilka przydatnych dodatkowych aplikacji, które możesz chcieć zainstalować, innych niż te, które są dystrybuowane przez ISO.
Drugim udostępnionym od wersji 4.3 narzędziem jest OpenMandriva Desktop Presets (om-feeling-like), które oferuje szybki sposób dostosowania wyglądu pulpitu OpenMandriva Plasma, aby wyglądał i działał podobnie do innych systemów, do których znawcy i fani Linuksa mogą być przyzwyczajeni.
Narzędzie Software Repository Selector (om-repo-picker) umożliwia dostęp do dodatkowych repozytoriów z tysiącami dodatkowych pakietów wolnego oprogramowania, został zaktualizowane i znacznie ulepszone.
Jak na razie, sesja X11 jest nadal domyślnie używana w dystrybucji na bare metal i maszynach wirtualnych. Jednak środowisko graficzne KDE Plasma 6 będzie dostępne z domyślnym środowiskiem Wayland. W obecnym wydaniu mamy możliwość wyboru sesji Wayland, przy logowaniu.
OpenMandriva Lx 5.0 wymaga co najmniej 2048 MB pamięci i co najmniej 10 GB miejsca na dysku twardym, przy instalacji KDE Plasma zalecane jest 20 GB, chociaż wielu użytkownik daje 25-35 GB na postawienie systemu. OpenMandriva to spadkobierczyni koncepcji znanej pod nazwą Mandrake i Mandriva czyli dystrybucji, która pokazała użytkownikom na całym świecie, że Linux może być efektownym systemem na biurko.
Falkon - przeglądarka KDE bazująca na silniku z Chromium - jest domyślną przeglądarką w systemie Om Lx; ma coraz lepsze zarządzanie pamięcią i poprawiona jest kooperacja z użytkownikiem.
OpenMandriva od wersji 4.0 pożegnała się ze spuścizną narzędzi odziedziczonych po protoplastach. DrakX został zastąpiony przez nowocześniejszy OpenMadriva Control Center, zasłużony rpmdrake przez dnfdragora, pojawiło się OpenMandriva Repository Management, DNF jako mendżer pakietów. Wbrew pozorom to istotny zwrot w historii całej dystrybucji Mandrake'owej. Pewne odcięcie się od rozwiązań które definiowały przez lata projekty powiązane z marką Mandrake lub Mandriva to odważny krok i zupełnie nowa jakość, chociaż wiele użytkowników zapewne tęskni za starym poczciwym rpmdrake i jego potężnymi możliwościami, a niektórzy nawet pracują nad jego nowszymi wersjami.
Kolejną ciekawostką od wersji 4.0 jest jednoznaczne w wymowie użycie LLVM/clang do kompilacji pakietów. To oczywiście próba zawalczenia o zadowolenie użytkownika OM Lx, które w tym przypadku jest wprost proporcjonalne do wydajności systemu. Taki sam cel ma dedykowana wersja systemu dla procesorów AMD (Ryzen, ThreadRipper, EPYC) która w oczywisty i naturalny sposób wykorzystuje potencjał tych rozwiązań. I jednocześnie przewyższa to, co może zaoferować konstrukcja x86_64.
OpenMandriva Lx to następca Mandriva Linux, który jest następcą Mandrake'a. Jest to system przeznaczony na komputery osobiste, PC, laptopy i netbooki, ale ma także wersję serwerową. OpenMandriva ma zachęcić zarówno początkujących, jak i bardziej zaawansowanych użytkowników Linuxa (ci akurat lubią wszystkie forki jakie powstały z Mnadrivy, w tym Rosę Fresh oraz Mageę). Ogólnie, OM Lx w założeniu ma być prosty i łatwy w użyciu, chociaż to nie zawsze jest takie oczywiste. Stowarzyszenie OpenMandriva zostało założone 12 grudnia 2012 roku.
System OM Linux jest w pełni darmowy i zapewnia użytkownikowi wszystkie funkcje oprogramowania, których może potrzebować w codziennej pracy. Dawnych fanów kultowego Mandrake'a cieszy fakt, że Mandriva kontynuuje swój żywot jako OpenMandriva Lx. Producent zapewnia także, że zastosowane metody bezpieczeństwa nie wymagają instalowania dodatkowego oprogramowania antywirusowego, chociaż zwolennicy szukania robali na Linuksie zawsze ucieszy możliwość zainstalowania chkrootkit oraz rkhunter (odpalają się z konsoli), bo a nuż się raz coś trafi i będzie można sensacyjne nagranie na You Tuba puścić.
Należy wspomnieć, że dawna firma Mandriva ciągle rozwija także komercyjne wersje produktów opartych na Linuksie, co można obejrzeć pod adresem: https://mandriva.com/
Ostatnia kultowa wersja Mandriva Linux została wydana 28 sierpnia 2011 jako 2011 Hydrogen. Mandriva była wydawana przez francuską firmę Mandriva (dawniej Mandrakesoft oraz Conectiva) od 1998 roku. Większość developerów i użytkowników Mandrivy przeszło wówczas na jej forki, rozwijaną od 2010 roku Mageię lub Rosa Linux Fresh. Oprócz tych głownych forków rozwijane były jeszcze mniej znane, jak: PCLinuxOS, LinnexOS, MCNLive, AbulÉdu, XtremeOS, i parę innych. Ponadto w 2013 roku utworzono fundację OpenMandriva, która zadeklarowała się tworzyć inną dystrybucję o nazwie OpenMandriva Lx, zwaną często po prostu OpenMandrivą. Mandriva przez wiele lat trzymała wysokie pozycje jako jedna z dziesięciu głównych dystrybucji Linuksa, jeśli o popularność chodzi, niestety, podzieliło się to wraz z forkami na kilka mniejszych, ale ciągle dobrze znanych i dających wiele satysfakcji swoim użytkownikom, szczególnie nowicjuszom na Linuksie.
LINKI:
OpenMandriva Lx pobierzesz między innymi na portalu:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz