LINUX

LINUX - System Operacyjny Komputerów  


Linux – to rodzina uniksopodobnych systemów operacyjnych opartych o jądro Linux. Linux jest jednym z przykładów wolnego i otwartego oprogramowania (FLOSS), którego kod źródłowy może być dowolnie wykorzystywany, modyfikowany i rozpowszechniany. 

Pingwin jest symbolem Linuksa

Pierwsze Jądro Linuksa 

Pierwsza wersja jądra Linux została udostępniona publicznie 17 września 1991 dla architektury komputera PC, wykorzystującej mikroprocesor o architekturze IA-32. Do jądra dołączono narzędzia systemowe i biblioteki z projektu GNU aby otrzymać nadający się do użytku system operacyjny. Z tego powodu powstała też alternatywna nazwa kompletnego systemu: GNU/Linux. Obecnie jest on udostępniany w formie licznych dystrybucji Linuksa, które składają się z jądra (niekiedy zmodyfikowanego w stosunku do oficjalnej wersji) i zestawu pakietów oprogramowania dobranego do różnorodnych wymagań. Dystrybucje zawierają głównie oprogramowanie na licencjach FLOSS, jednak najczęściej zawierają też lub pozwalają na łatwe doinstalowanie pewnej liczby programów na licencjach własnościowych. 

Najbardziej znanym zastosowaniem Linuksa są środowiska serwerowe, dla których komercyjne wsparcie oferują również duże firmy komputerowe jak IBM, Sun Microsystems, Dell, Hewlett-Packard, Red Hat i Novell. Linux działa na szerokiej gamie sprzętu komputerowego, wliczając komputery biurkowe, superkomputery i systemy wbudowane, takie jak telefony komórkowe i routery.

Historia rozwoju Linuksa

Linus Torvalds to twórca jądra Linuksa. Historia Linuksa rozpoczęła się w 1991 roku, kiedy to fiński programista, Linus Torvalds poinformował o hobbystycznym tworzeniu przez siebie niedużego, wolnego systemu operacyjnego, przeznaczonego dla procesorów z rodzin i386, oraz i486. Linus Torvalds stworzył jednak tylko jądro (kernel), pełny system operacyjny potrzebował jeszcze powłoki systemowej, kompilatora, bibliotek, itp. W roli większości z tych narzędzi użyto wolnościowego oprogramowania GNU, co jednak w przypadku niektórych komponentów systemu wymagało poważnych zmian, niekiedy finansowanych przez Projekt GNU, niekiedy dokonanych już wcześniej przez Linusa Torvaldsa.

Dużo pracy wymagało także zintegrowanie systemu do postaci dystrybucji, które umożliwiały zainstalowanie go w stosunkowo prosty sposób. Jednymi z pierwszych były opublikowany 16 lipca 1993 Slackware Linux czy założony miesiąc później Debian, nazywający siebie GNU/Linux. W dalszej kolejności powstały takie projekty jak RedHat, Fedora czy Mandriva.

Red Hat, Inc. (NASDAQ: RHT) - założona przez Marca Ewinga w 1993 roku amerykańska firma informatyczna, kojarzona głównie z wydania sztandarowego produktu - jednej z bardziej znanych dystrybucji linuksa - Red Hat Linux. Wspiera także społecznościową dystrybucję Fedora. Firma jest zaangażowana w ruch Wolnego Oprogramowania. Znana z menadżera instalującego oprogramowanie w postaci pakietów RPM. W 1995 roku połączyła się z ACC Corporation, kierowaną przez Kanadyjczyka Roberta Younga, który po tym wydarzeniu objął kierownictwo nad firmą. Red Hat ma swoją siedzibę w mieście Raleigh w amerykańskim stanie Karolina Północna.

W 2006 roku powstał na bazie Mandrivy projekt Xtreme - Linuksa dla Polski. Od jesieni 2009 jest to już XtremeOS, całkowicie niezależny polski system operacyjny Linuksa.

Nazwa - Etymologia

Sama nazwa pochodzi ze zbitki słów Linus będącego imieniem twórcy i Unix (Linus' Unix). Nie przyjęła się proponowana przez Torvaldsa nazwa Freax. Nazwa Linux informuje także o tym, że nie jest to system Unix: Linux Is Not UNIX. Faktycznie Linux to system Uniksopodobny.

Jakkolwiek teoria ta wydaje się prawdopodobna (Freax = free+freak+[uni]X), to jednak inne źródła twierdzą, iż nazwa LINUX pochodzi po prostu od połączenia słów: Linus i Minix lub Linus i Unix. Twórcą nazwy Linux był Ari Lemmke. Nie podobała mu się nazwa Freax, więc gdy udostępnił Torvaldsowi katalog na serwerze FTP (ftp://ftp.funet.fi) dla źródeł systemu, nazwał go właśnie Linux. W lutym 1992 założył on również grupę dyskusyjną comp.os.linux, która zajęła miejsce alt.os.linux działającej od stycznia 1992.

Nazwa Linux w języku polskim

Rada Języka Polskiego proponuje dwojaką pisownię nazwy „Linux” przy odmianie przez przypadki. Rozróżnienie to polega albo na zachowaniu końcówki -x (sposób I), albo na zastąpieniu -x polskim -ks (sposób II):

I sposób: M: Linux, D: Linuxa, C: Linuxowi, B: Linuxa, N: Linuxem, Msc: Linuxie, W: Linuxie!
II sposób: M: Linux, D: Linuksa, C: Linuksowi, B: Linuksa, N: Linuksem, Msc: Linuksie, W: Linuksie!

Linux a GNU/Linux

Część osób preferuje nazwę „GNU/Linux” zamiast samego „Linux”. Ta pierwsza jest promowana przez Free Software Foundation i Projekt GNU, gdyż sam Linux nie tworzy jeszcze kompletnego systemu operacyjnego – do tego potrzebne jest również tzw. środowisko userspace, które właśnie zapewnia Projekt GNU. 

Zastosowanie Linuksa

Linux stosowany jest jako podstawowy system operacyjny serwerów (w tym WWW, FTP, pocztowych, baz danych), zapór sieciowych, routerów, a także w systemach osadzonych oraz w niektórych odtwarzaczach DVD i tunerach DVB.

Ze względu na powstanie i rozwój dystrybucji o łatwej instalacji i dużych zasobach oprogramowania, Linux znajduje również zastosowanie na rynku komputerów biurowych i domowych.

Rządy kilku państw europejskich prowadzą wdrożenia Linuksa na komputerach administracji państwowej. Ponadto, ze względu na bezpieczeństwo, stabilność, możliwość audytu i łatwość modyfikacji kodu źródłowego, z Linuksa korzystają agencje wywiadowcze, kontrwywiad i wojsko.

Linux wykorzystywany jest przez niektóre banki i instytucje finansowe. Przykładowo, system notowań Wall Street oparty jest na tym systemie operacyjnym.

Linux jest używany w większości superkomputerów z listy TOP500.

Znalazł również zastosowanie w przemyśle filmowym – zarówno na serwerach jak i stacjach roboczych. 

Linux jest najpopularniejszym systemem na komputerach wykorzystywanym do tworzenia animacji i efektów specjalnych. Z jego możliwości korzystają między innymi studia Dreamworks, Pixar czy Industrial Light & Magic.

Również aparatura medyczna, np. tomografy komputerowe firmy GE, korzysta z systemu operacyjnego Linux.

Popularne punkty dostępu sygnału Wi-Fi również opierają się na uproszczonym jądrze Linuksa i procesorach ARM, coraz częściej pojawiają się też telefony komórkowe z tym systemem.

Linux jest ulubionym systemem operacyjnym projektów kosmicznych NASA.

Linux należy obecnie do systemów dostępnych na bardzo szeroką gamę architektur (podobnie jak NetBSD), działając na zróżnicowanych systemach od iPAQa (palmtop) do IBM S/390 (wielki, bardzo drogi mainframe). 

Linux jest wykorzystywany na węzłach wejścia-wyjścia IBM Blue Gene a jego architektura inspirowała twórców systemu obsługującego węzły obliczeniowe.

Linux potrafi obsługiwać większość platform sprzętowych i architektur w rozmaitych komputerach, gdyż jest systemem przenośnym, wieloplatformowym, w najnowsze komputery Macintosh firmy Apple. 

Linux mobilny jest używany na smartfonach i tabletach, a do najbardziej znanych dystrybucji mobilnych opartych na jądrze Linuxa należy Android stworzony przez firmę Google. W roku 2011 około połowy wszystkich mobilnych urządzeń, telefonów komórkowych, smartfonów i tabletów używało Linux Android jako swój system operacyjny! 

Jądro: Linux Kernel

Jądro Linux (ang. Linux kernel) – najważniejsza, wolna część uniksopodobnego systemu operacyjnego GNU/Linux napisana przez Linusa Torvaldsa w 1991 roku, a obecnie rozwijana przez licznych programistów z całego świata. Początkowo działało na platformie Intel 80386, lecz później zostało przeniesione na wiele innych platform.

Jako datę powstania jądra przyjmuje się 26 sierpnia 1991, kiedy Linus Torvalds wysłał list na grupę dyskusyjną comp.os.minix rozpoczynający się słowami: "Właśnie piszę (wolny) system operacyjny (dla zabawy, nie będzie wielki i profesjonalny jak gnu) dla klonów AT 386(486)…".

Największa część kodu napisana jest w języku C, z pewnymi rozszerzeniami GCC a pozostała część to wstawki w asemblerze. Kod jądra Linuksa jest objęty licencją GNU General Public License, jest zatem oprogramowaniem FLOSS.

Pierwotnie nazwa "Linux" dotyczyła tylko jądra. Termin "jądro" oznacza niskopoziomowe oprogramowanie systemowe, którego funkcją jest podstawowa obsługa sprzętu, dysków i systemu plików, wielozadaniowości, równoważenia obciążenia, sieci oraz zabezpieczeń.

Jądro nie jest kompletnym systemem operacyjnym (w typowym rozumieniu tego pojęcia). Pełny system zbudowany z użyciem jądra Linuksa najczęściej nazywany jest systemem operacyjnym Linux, chociaż niektórzy wolą nazywać go GNU/Linux, gdyż projekt GNU stworzył bardzo wiele programów, które zwykle są instalowane wraz z jądrem Linux w ramach tzw. dystrybucji Linuksa.

System operacyjny jest często mylony z samym jądrem, co prowadzi do nieprawdziwych wniosków, np. że Linus Torvalds pisze lub koordynuje inne części systemu poza jądrem.

Jądro Linuksa jest w dużym stopniu zgodne ze standardami ANSI i POSIX, obsługuje wielozadaniowość, wielowątkowość, wielobieżność, pamięć wirtualną, biblioteki współdzielone, ładowanie na żądanie, współdzielony kod wykonywalny (ang. copy-on-write), dobre zarządzanie pamięcią i obsługę sieci TCP/IP.

Linux Kernel jest jądrem monolitycznym z ładowalnymi modułami. Sterowniki urządzeń i rozszerzenia jądra zwykle pracują w trybie ring 0, z pełnym dostępem do sprzętu, nieliczne jednak działają w trybie użytkownika. 

W przeciwieństwie do typowych jąder monolitycznych, sterowniki urządzeń są zwykle kompilowane jako moduły, które można załadować i wyładować na działającym systemie. Podobnie, sterowniki mogą być wywłaszczone w określonych warunkach. Ta funkcja została dodana w celu poprawnej obsługi przerwań sprzętowych i systemów wieloprocesorowych.

Fakt, że Linux jest zbudowany na zasadzie jądra monolitycznego, a nie mikrojądra był powodem słynnej dyskusji między Linusem Torvaldsem a Andrew S. Tanenbaumem (autorem Miniksa) na grupie comp.os.minix w 1992 roku. 

Linux potrafi uruchamiać programy w formatach a.out oraz ELF. Dzięki zaznaczeniu przy kompilacji opcji Kernel support for MISC binaries może również uruchamiać inne programy, np. napisane w Javie poprzez maszynę wirtualną albo przeznaczone dla MS-DOS lub MS Windows poprzez emulatory. 

Android Linux 

Android Linux to nowoczesny system operacyjny dla urządzeń mobilnych takich jak telefony komórkowe, smartfony, tablety PC i netbooki. Android Linux jest rozwijany przez firme Google od 2005 roku i oparty na jądrze Linuksa oraz oprogramowaniu na licencji GNU. Początkowo był rozwijany przez firmę Android Inc. (kupioną w 2005 roku przez Google), następnie, w roku 2007 przeszedł pod skrzydła Open Handset Alliance. Android Linux zrzesza przy sobie dużą społeczność deweloperów piszących aplikacje („apps”), które znacznie poszerzają funkcjonalność urządzeń. Dla systemu operacyjnego Android Linux poprzez platformę Google Play jest obecnie dostępnych ponad 250 tysięcy aplikacji.

Dnia 5 listopada 2007 roku założono Open Handset Alliance, konsorcjum w którego skład wchodzą m.in. Google, HTC, Intel, Motorola, Qualcomm, T-Mobile, Sprint Nextel oraz NVIDIA, z myślą o rozwoju otwartych standardów dla telefonii mobilnej w tym dla smartfonów. Wraz z ogłoszeniem powstania OHA zaprezentowano platformę Android Linux. Pierwszym telefonem wyposażonym w system operacyjny stał się HTC Dream, w Polsce sprzedawany pod marką Era G1 przez sieć Era od lutego 2009 roku.

W połowie roku 2012 wychodzi wersja 5.0 systemu Android Linux, który w 2011 roku działał na około połowie urządzeń mobilnych czyniąc Linux najpopularniejszym systemem operacyjnym działającym na sprzęcie komputerowym w historii ludzkości! Aż do marca 2012 system Android Linux Google’a był tak zwanym „forkiem”, czyli systemem linuksowym rozwijanym równolegle do właściwego jądra Linuksa. Jądro Linux 3.3 wydane w marcu 2012 roku to bardzo wiele usprawnień, a najważniejszą zmianą jest połączenie go z mobilnym Androidem. Od początku wiele elementów Androida jako forka na urządzenia mobilne przeniesiono do głównego drzewa rozwoju jądra Linuksa, przeniesiona zostaje także reszta kodu rozwinięta w okresie 2-3 lat siłami zespołu Google'a. Dzięki temu oba systemy będą mogły rozwijać się dużo szybciej, a pisanie aplikacji, które będą zgodne jednoczesnie z mobilnym Androidem i innymi dystrybucjami Linuksa będzie dużo łatwiejsze. Nowy kernel Linuksa od marcowej wersji 3.3 z roku 2012 to lepsza obsługa dysków RAID, nowe mechanizmy sieciowe, obsługa szybkiego rozruchu EFI, obsługa architektury TI C6X i wiele więcej. Teraz zarówno deweloperzy z Linux Foundation i współpracujący z nią jak i osoby odpowiedzialne za kod z jądra Androida Linux będą pracowały nad jednym projektem kernela. 

Oprogramowanie

Komponenty typowego systemu rozprowadzane są zazwyczaj w formie gotowych pakietów binarnych dla danej dystrybucji (np. RPM, deb i tgz) lub jako pakiety źródłowe (zarchiwizowane i spakowane do formatów tar.bz2, tar.gz, SRPM), które należy przed użyciem skompilować. W niektórych dystrybucjach (np. Gentoo) proces kompilacji źródeł jest wysoce zautomatyzowany.

Kwestie prawne 

Oprogramowanie dla Linuksa jest najczęściej otwarte i wolne. Duża część kodu typowej dystrybucji jest objęta takimi licencjami jak GPL, LGPL, BSD i podobnymi. Linux jest zastrzeżonym znakiem towarowym należącym do Linusa Torvaldsa.

Interfejs Linuksa

Linux zawiera interfejs wiersza poleceń (CLI) jako część funkcji przejętych z Uniksa. Dystrybucje wyspecjalizowane na serwery lub administrację mogą używać wiersza poleceń jako jedynego interfejsu. Nieobecność interfejsu graficznego (GUI) pozwala na zminimalizowanie wykorzystywanych zasobów systemowych. Maszyny z Linuksem mogą równie dobrze działać bez podłączonego monitora. Aby administrator mógł się na nich zalogować, potrzeba albo zdalnego X11, albo terminal musi być uruchomiony z protokołu takiego, jak SSH lub telnet. W sieciach lokalnych zdalne używanie X11 jest przeważnie akceptowalne, ale na dłuższe dystanse operacje te mogą zajmować za dużo czasu.

Na początku wiele operacji wykonywanych w Linuksie wymagało użycia wiersza poleceń. Rozwój dystrybucji przeznaczonych na komputery biurkowe i domowe zmienił ten stan rzeczy. Mimo wszystko, wiele podręczników i tutoriali często podaje możliwość rozwiązania problemu z wiersza poleceń nawet, gdy można to zrobić używając aplikacji graficznej. Wiersz poleceń jest uniwersalny w świecie Linuksa, gdzie graficzny interfejs na każdej maszynie może być inny. To również ułatwia współpracę między Linuksem i innymi maszynami, które również używają wiersza poleceń, np. Mac OS X. Łatwiej jest również udzielić pomocy, gdy operacja ta sprowadza się do napisania/skopiowania tego, co należy wkleić do terminala. 

Dobrze zaprojektowane GUI jest łatwiejsze w użyciu dla większości zadań, lecz bardziej doświadczeni użytkownicy mogą wciąż preferować linię komend; naukowcy, inżynierowie i twórcy oprogramowania najczęściej używają właśnie terminala. Wiele ważnych programów nie ma GUI. Wiersz poleceń jest wyposażony w automat, pozwalający na kilkukrotne, lub opóźnione wypełnianie zadań i naturalnym procesem jest to, że komenda wykonująca pewne zadanie jest wpierw wydawana bezpośrednio, a potem używana ponownie w skrypcie zapewniając automatyzację.

Graficzny i tekstowy interfejs mogą również nawzajem się uzupełniać. Jest wiele graficznych emulatorów terminali, np. xterm, rxvt, aterm, gnome-terminal i konsole. X11 potrafi zapewnić komunikację między tymi programami a wierszem poleceń. Dodatkowo, KDE oferuje narzędzie DCOP, które zapewnia większą integrację aplikacji graficznych z terminalem.

Interfejs graficzny Linuksa 

Graficzny interfejs użytkownika GUI nie jest w Linuksie integralną częścią systemu operacyjnego, lecz dodatkowym zbiorem programów. W zależności od stopnia zaawansowania i integracji użytych rozwiązań, dostępne GUI możemy podzielić na małe menedżery okien, oraz duże środowiska graficzne.

Małe menedżery okien

Tradycyjne GUI dla Linuksa bazuje na osobnym menedżerze okien, takim jak Xfce, LXDE, Fluxbox, FVWM, Enlightenment lub Window Maker, a z nowszych Cinnamon i Mate i zestawie najróżniejszych aplikacji, uruchamianych za jego pomocą. Menedżer okien pozwala na kontrolowanie położenia i wyglądu okien indywidualnych aplikacji oraz na interakcję z X Window System.

Wadą niezależnych menedżerów okien jest trudność w uzyskaniu spójnych i jednolitych interfejsów różnych aplikacji. Przedstawione zrzuty ekranów przedstawiają XMMS, RealPlayer, Mozilla Firefox, xterm, gaim i Konqueror; każdy z nich prezentuje się inaczej, ponadto, aplikacje te korzystają z odrębnych skrótów klawiszowych, inaczej organizują swoje menu, posiadają inne mechanizmy kopiowania i wklejania. Nawet jeśli każda aplikacja z osobna jest dobrze dopracowana, to używanie ich wszystkich w grupie jest utrudnione, gdyż zachowania, których nauczymy się w jednej aplikacji zazwyczaj dają się zastosować tylko w niej.

Zaletą korzystania z niezależnego menedżera okien jest prostota (z punktu widzenia programistów i doświadczonych użytkowników) oraz szybkość i niezawodność ich działania. Ponadto, w porównaniu z dużymi środowiskami graficznymi takimi jak GNOME lub KDE, niezależne menedżery w mniejszym stopniu angażują zasoby takie jak procesor, pamięć i miejsce na dysku twardym. Użytkownicy, którzy preferują pracę w terminalu, chętnie pracują w minimalistycznych środowiskach graficznych; menedżer okien, sam w sobie, ma im przede wszystkim zapewnić możliwość otwierania okien emulatorów terminali komputerowych.

Duże środowiska graficzne: KDE i GNOME 

Używanie małych menedżerów okien staje się coraz mniej popularne wraz ze wzrostem większych środowisk graficznych. Są to zintegrowane sposoby na wygodną pracę, które starają się zapewnić interfejs równie łatwy w obsłudze jak ten z Mac OS X lub Microsoft Windows. Łączą one menedżer okien z pakietem standardowych aplikacji, które są łatwe w obsłudze nawet z punktu widzenia początkujących użytkowników.

Jednym z pierwszych rozpowszechnionych środowisk graficznych było CDE, które nie stało się popularne na Linuksie ze względu na koszty i ograniczenia licencyjne. W 1996 powstało KDE, a po nim, w 1997 roku, GNOME.

Xfce jest trochę mniejszym projektem, który również powstał w 1997 i skupia się na szybkości i możliwości konfiguracji.

Obecnie rozwiązaniami dominującymi są GNOME i KDE, zazwyczaj instaluje się je standardowo na systemach linuksowych. Każde z nich oferuje:

- dla programistów m.in. zestaw standardowych API oraz środowisko programistyczne,
- dostępność w wielu językach i wsparcie dla tłumaczy, 
- kompletne środowisko graficzne z zestawem potrzebnych aplikacji, takich jak menedżer plików, przeglądarka internetowa, odtwarzacz multimediów, klient poczty elektronicznej, książka adresowa, przeglądarka dokumentów PDF, menedżer fotografii, 
- możliwość dostosowania systemu do swoich potrzeb.

Mimo iż oba te środowiska graficzne mają podobne cele, radzą sobie z nimi całkiem inaczej. KDE stara się, aby aplikacje były jak najbardziej konfigurowalne, aby można było w nie ingerować i aby mogły ze sobą w łatwy sposób kooperować. GNOME z drugiej strony, dbając o najmniejszy szczegół, stara się, aby całość była jak najprostsza w obsłudze, szczególnie z punktu widzenia osób przyzwyczajonych do korzystania z produktów Microsoftu. Każde z tych środowisk przyciąga inny rodzaj użytkowników i tworzy inną społeczność deweloperów.

Na początku XXI wieku oba te środowiska są już dojrzałe. Projekty Appeal i ToPaZ skupiają się na opracowywaniu nowych możliwości dla kolejnych edycji KDE i GNOME.

Porównanie Windows i Linux 

Linux dominuje na rynku superkomputerów – 87,8% wobec 1% dla Windows (dane na listopad 2008). Z kolei Windows dominuje na rynku sprzedawanych komputerów osobistych i stacjonarnych – 89,5% wobec 3,9% dla Linuksa (dane niepełne na styczeń 2009). Prawda jest jednak taka, że system Windows liczy sobie ilość sprzedanych komputerów PC i laptopów wraz z dołączonym systemem operacyjnym. Ile nieszczęśliwych z Windowsa w cenie nabywców sprzętu komputerowego natychmiast wgrywa sobie Linuksa usuwając Windowsa w zasadzie nie wiadomo, chociaż widać po statystykach wejścia na wiele stron i blogów w internecie, gdzie realny udział Linuksa w sieci sięga 25-30 procent. 

Kluczowa siła Linuksa to wolność dostępu do źródeł i swoboda modyfikowania oprogramowania. Użytkownik może swobodnie uruchamiać oprogramowanie, podglądać i studiować jak jest zbudowane, modyfikować je, rozpowszechniać zmodyfikowane lub też niezmodyfikowane. Tymczasem kołem zamachowym Windows jest reklama i marketing. O jego sile świadczy przykład akcji promocyjnej systemu Windows 95, gdy w gigantycznych kolejkach ustawiały się także osoby nie posiadające komputera.

Ceny zakupu Linuksa ze wsparciem 

Większość dystrybucji Linuksa dostępna jest w Internecie nieodpłatnie. Pobierane opłaty to zazwyczaj zwrot kosztów przygotowania nośników (cena rzędu kilku złotych). Nośniki instalacyjne Linuksa dołączane są do czasopism informatycznych; dostępne są także wydania specjalne najpopularniejszych dystrybucji zawierające opis danego wydania systemu (w cenach rzędu kilkudziesięciu złotych). Rozprowadzane wersje pudełkowe oferują zazwyczaj profesjonalne wsparcie techniczne na określony okres, zawierają drukowane podręczniki. Ceny różne, zależne od ilości drukowanych materiałów, długości okresu wsparcia. 

Zakup systemu Windows to znacznie większy wydatek, zależnie od wersji od 360 zł za upgrade do nawet 1800 złotych. Potem trzeba dokupić zwykle wiele programów komercyjnych lub ściągać z netu darmowe odpowiedniki. W Linuksie dystrybucja dostarczana jest z kilkoma tysiącami programów za które już nie trzeba dodatkowo płacić! 

Analizy kosztów firm wykazują, że w praktycznie każdym przypadku wykorzystanie Linuksa jest znacznie bardziej opłacalne niż pozostanie przy rozwiązaniach Windowsa. Koszty przejścia na system operacyjny i oprogramowanie linuksowe są kosztami jednorazowymi dla firm, a jest to głównie koszt przeszkolenia personelu. Zatem Linux zawsze się opłaca, nie płaci się corocznych haraczy zwanych opłatami licencyjnymi. Firma jak zechce może najwyżej sponsorować deweloperów najbardziej zaangażowanych w rozwój wybranej dla siebie dystrybucji!

Prawie wszystkie programy na Linuksie są tzw. Wolnym oprogramowaniem, tj. użytkownik ma prawo do instalowania go na dowolnej liczbie komputerów, a ponadto do wprowadzania zmian w jego kodzie źródłowym. Firmy mogą łatwo dostosowywać oprogramowanie do swoich potrzeb.

System Windows jest rozpowszechniany na zasadach komercyjnej licencji, która określa liczbę komputerów, na jakiej użytkownik ma prawo go zainstalować. Ponadto licencja zabrania wprowadzania zmian w kodzie źródłowym systemu. Użytkownik źle pracującego programu nie ma prawa go poprawić!

Powstało wiele wirusów atakujących Windows i jeżeli użytkownik nie ma aktualnego oprogramowania antywirusowego - są one jednym z największych zagrożeń dla stabilności i bezpieczeństwa tego systemu. Powstało kilka testowych wirusów atakujących Linuksa, ale żaden nie stał się popularny, chociażby z uwagi na to, że oprogramowanie pobiera się ze dobrych repozytoriów, a wielość dystrybucji i systemów instalowania praktycznie wyklucza instalowanie programów wirusowych. Windows znany jest żartobliwie jako "najbardziej robaczywy system operacyjny w Galaktyce".

Windows jest najbardziej znaczącym systemem zamkniętym, podczas gdy Linux jest najbardziej znaczącym systemem wolnego oprogramowania, chociaż wiele dystrybucji Linuksa zawiera zamknięte komponenty, na przykład skompilowane binarne sterowniki urządzeń dostarczone przez producentów sprzętu. Oba systemy konkurują ze sobą zarówno na rynku komputerów osobistych, jak i rynku serwerów, są używane w instytucjach rządowych, szkołach, szpitalach, uniwersytetach, biznesie, gospodarstwach domowych, na serwerach intranetowych i internetowych, na superkomputerach i systemach wbudowanych. 

===============================

3 komentarze: